
انواع دوربین مداربسته
انواع دوربین مداربسته برای کاربردهای مختلف نظارتی و امنیتی در بازار موجود است. دوبینهای مداربسته از نظر تکنولوژی ضبط تصاویر به صورت کلی قابل تفکیک هستند. از این منظر، این دوربینها را میتوان به سه دسته دوربینهای آنالوگ، دوربینهای IP یا همان انواع دوربین مداربسته تحت شبکه، و دوربینهای دو منظوره طبقهبندی کرد.
این در حالی است که انواع دوربین مداربسته از نظر شکل ظاهری در بازار از هم متمایز میشوند. انواع دوربین مداربسته بر اساس شکل ظاهری به دوربین های مدار بسته دام، دوربین های مدار بسته بولت و دوربین های مدار بسته مکعبی تقسیم بندی می شوند. توجه داشته باشید این تقسیم بندی به لحاظ ظاهری است و به تفاوت در شکل محفظه ای که لنز و سایر متعلقات دوربین در آن قرار می گیرد، اشاره می کند.
به صورت عمومی شکل ظاهری دوربین مداربسته تاثیری در پارامترهای عملکردی دوربین ندارد با این حال شکل ظاهری هر دوربینی معایب و مزیت هایی را ایجاد می کند که در ادامه به تشریح آن ها می پردازیم. در این مطلب انواع مختلف دوربینهای مداربسته تحت شبکه معرفی میشود. هر یک از این دوربینها کاربردها و مزیتهای خاص خود را دارد که سعی میکنیم آنها را نیز توضیح دهیم.
تقسیم بندی انواع دوربین مداربسته
دوربینهای مداربسته از نظر ظاهر انواع مختلفی دارند. عواملی مثل محل استفاده، کاربرد، و ویژگیهای فیزیکی آنها نقش مهمی در انتخاب این دوربینهای نظارتی دارد. در یک دستهبندی کلی انواع دوربین مداربسته شامل موارد زیر میشود:
- دوربین مداربسته گنبدی یا دام (Dome)
- دوربین مداربسته برجسته یا بولت (Bullet)
- دوربین مداربسته با قابلیت تغییر لنز یا سی-مانت (C-Mount)
- دوربین مداربسته پیتیزد (PTZ)
- دوربین مداربسته شب/ روز
- دوربین مداربسته دید در شب (مادون قرمز)
- ذخیره روی حافظه داخلی و انتقال زنده
- ذخیره روی کلود (ابر) و انتقال زنده
دوربین های مدار بسته گنبدی یا دام (Dome)

نمونه دوربین مدار بسته دام – reolink FI9853EP

نمونه دوربین دام – reolink FI9828P با امکان چرخش و زوم از راه دور
دام به دوربین های مداربسته کروی شکل اطلاق می شود. معایب و مزایای اصلی این نوع دوربین های مداربسته به شرح زیر است.
مقاوم تر
دوربین های مدار بسته دام به لحاظ شکل ظاهری نسبت به سایر اشکال دوربین مدار بسته، در برابر خرابکاری و دستکاری افراد خرابکار مقاوم ترند.
عدم امکان تشخیص زاویه دید دوربین
در برخی از دوربین های دام، به لحاظ وجود محافظ شیشه ای امکان تشخیص زاویه دید دوربین وجود ندارد که خود احتمال بروز سوء استفاده در زوایای کور دوربین را کاهش می دهد. همچنین این محافظ شیشه ای مقاومت دوربین را در برابر آسیب و خراب کاری افزایش می دهد.
نصب و تغییرات دشوارتر
در برخی از دوربین های مداربسته دام تغییر زاویه دید دوربین، مستلزم باز کردن دوربین است. این مورد با آنکه ممکن است برای شما یک محدودیت به حساب بیاید، احتمال دستکاری و تغییر زاویه دید دوربین را توسط افراد خرابکار کاهش می دهد.
این دوربینها به دلیل ظاهر گنبدی یا قوس مانند خود به این نام معروف هستند. ویژگی اصلی این دوربینها در ساختار نیم کروی آنها قرار دارد که باعث میشود معلوم نباشد این دوربینها چه نقطهای را تحت نظارت قرار میدهند.
مزایای دوربین مداربسته دام شامل موارد زیر میشود:
- طراحی نامحسوس نصب آنها را در هر جایی آسان میکند
- مناسب برای استفاده داخلی و خارجی
- طراحی ضد خرابکاری آنها، دستکاری آنها را سختتر میکند
- چرخش ۳۶۰ درجهای دوربین که امکان میدهد تمام زوایا مورد نظارت قرار بگیرند
موارد استفاده ایدهآل
نظارت نامحسوس تر
دوربین های مدار بسته دام، به لحاظ شکل ظاهری، نوع نظارت نامحسوس تری را نسبت به سایر اشکال دوربین مدار بسته القا میکنند. بنابراین در مصارفی که نمی خواهید توجه یا آرامش افراد به خاطر حضور دوربین های مداربسته بر هم بخورد (مثلا در فروشگاه ها، بیمارستان ها، اتاق انتظار مشتریان و …) بهتر است از دوربین های مدار بسته دام استفاده نمایید. در مقابل در مواردی که می خواهید نظارت از طریق دوربین های مداربسته به صورت محسوس تری احساس شود (مانند بانک ها، طلا فروشی ها، پارکینک ها، فضای باز و …) بهتر است از اشکال دیگر دوربین مدار بسته استفاده نمایید.
دوربین های مدار بسته برجسته یا بولت (Bullet)

نمونه دوربین مداربسته بولت – reolink FI9900P
بولت به دوربین های مداربسته با بدنه استوانه ای شکل اطلاق می شود. بسیاری تصور می کنند که دوربین های بولت فواصل دورتری از دوربین های دام می بینند یا امکانات و کیفیت بیشتری دارند که اشتباه است. همانطور که عنوان شد تفاوت دوربین های دام و بولت تنها در شکل محفظه بیرونی آن ها است و شکل ظاهری محفظه تاثیری بر کیفیت دوربین، عمق میدان و مواردی از این دست ندارد. معایب و مزایای اصلی دوربین های مداربسته بولت به شرح زیر است.
آسیب پذیر تر
دوربین های مداربسته بولت به نسبت دوربین های مدار بسته دام در برابر خرابکاری آسیب پذیرترند. به عنوان مثال تغییر زاویه دید آن ها، قطع کابل های ارتباطی و … در این دوربین ها با دشواری کمتری همراه است.
نصب و تغییرات آسان تر
نصب دوربین های بولت در مجموع ساده تر از دوربین ها دام است. همچنین تغییر / اصلاح زاویه دید دوربین به راحتی و بدون نیاز به باز کردن محفظه دوربین امکان پذیر است. البته توجه داشته باشید به همین میزان دستکاری و تغییر زاویه دید دوربین برای افراد خرابکار ساده تر خواهد بود. بنابراین باید حتی المقدور این دوربین ها در ارتفاع مناسب نصب شوند تا امکان دسترسی به آن ها توسط افراد متفرقه دشوار باشد.
نصب دوربین های مداربسته بولت بر روی دیوار ساده تر است. برای نصب دوربین های مداربسته دام بر روی دیوار نیاز است از یک پایه دیواری (Wall Bracket) استفاده نمایید.
نظارت محسوس تر
حضور دوربین های مداربسته بولت به لحاظ شکل خاص ظاهر آن ها نسبت به سایر انواع دوربین مداربسته بیشتر احساس می شود. در نتیجه استفاده از آن در محل هایی توصیه می شود که نیاز است نظارت از طریق دوربین های مداربسته به صورت محسوس تری القا شود (مانند بانک ها، طلا فروش ها، پارکینک ها، فضای باز و …).
مشخص بودن زاویه دید دوربین
یکی از عیب های دوربین های مداربسته بولت، مشخص بودن زاویه دید دوربین است. از این رو یک خرابکار می تواند با تشخیص زاویه دید دوربین، از پشت دوربین (نقطه کور) دوربین وارد شود.
در دسترس بودن کابل های ارتباطی از پشت دوربین
بر خلاف دوربین های دام که می توان در محفظه دوربین کابل های برق و ارتباطی را مخفی کرد، این کابل ها در دوربین های مداربسته بولت از پشت دوربین قابل دسترس هستند. این موضوع می تواند امکان دستکاری دوربین (قطع کابل برق یا کابل انتقال داده دوربین) را نسبت به دوربین های دام آسان تر نماید. البته این نقطه ضعف در صورت استفاده از باکس های مدیریت کابل (cable management bracket) مرتفع می شود.
دوربینهای مداربسته برجسته طراحی واضح و مشخصی دارند که به وضوح قابل دیدن است. با این دوربینها امکان نظارت بر فواصل دور وجود دارد. از این دوربینها بیشتر در فضای بیرونی استفاده میشود. برای همین بدنه آنها در مقابل آب، گرد و غبار و کثیفی مقاوم است.
مزایای دوربین مداربسته برجسته شامل موارد زیر میشود:
- در دید بودن بالا که باعث میشود نقش بازدارنده داشته باشند
- مقاومت در برابر کثیفی در محیطهای چالش برانگیز
- نظارت بر فواصل دور را امکانپذیر میکند
- بدنه محافظ در برابر تغییرات آب و هوایی
موارد استفاده ایدهآل
دوربین های مدار بسته مکعبی (Cube)

نمونه دوربین مدار بسته مکعبی – reolink C2
مکعبی به دوربین های مداربسته با بدنه مستطیلی یا دایره ای شکل با ضخامت کم اطلاق می شود. معایب و مزایای اصلی این دوربین ها به شرح زیر است.
زیباتر
این نوع دوربین های مداربسته جدیدتر از دوربین های مداربسته دام و بولت هستند و از نظر ظاهری به نظر خیلی از افراد متفاوت تر و زیباتر به نظر می رسند. بنابراین در محیط هایی که زیبایی ظاهری دوربین مهم است، استفاده از این دوربین ها می تواند یکی از گزینه ها باشد.
نصب و تغییرات آسان
تغییر و تنظیم زاوید دید دوربین در دوربین های مدار بسته مکعبی به راحتی قابل انجام است.
صرفا برای فضای بسته
این نوع دوربین های مداربسته برای استفاده در فضای باز و شرایط سخت آب و هوایی طراحی نشده اند و صرفا برای استفاده در محیط های بسته / داخلی مناسب هستند.
مشخص بودن زاویه دید دوربین
زاویه دید دوربین های مداربسته مکعبی مشخص است. از این رو یک خرابکار می تواند با تشخیص زاویه دید دوربین، از پشت دوربین (نقطه کور) دوربین وارد شود.
آسیب پذیر تر
این نوع دوربین های مداربسته اغلب دارای بدنه پلاستیکی هستند و به علت نوع طراحی در مقایسه با دوربین های دام نسبت به خرابکاری آسیب پذیرترند (مواردی چون قطع کابل های ارتباطی دوربین، تغییر جهت دوربین، شکستن دوربین و …). بنابراین استفاده از آن ها در محل هایی که احتمال دستکاری و خرابکاری می رود توصیه نمی شود.
منعطف تر
برخی از این نوع دوربین ها پایه دار / رومیزی هستند. این نوع دوربین ها بدون نیاز به نصب به سقف یا دیوار با قرار دادن بر روی یک سطح (مانند میز) قابل استفاده بوده و به راحتی قابل جابجایی هستند.
دوربین مداربسته با قابلیت تغییر لنز یا سی-مانت
انواع دوربین مداربسته با قابلیت تغییر لنز مناسب آن دسته از فضاهایی است که عمق میدان در تصویر آنها اهمیت زیادی دارد. اصلیترین قابلیت این دوربینها امکان تعویض لنز و استفاده از لنزهای خاص در آنها است. آنها نیز همانند دوربینهای برجسته به خوبی قابل مشاهده بوده و قابلیت بازدارندگی دارند.
مزایای دوربین مداربسته با قابلیت تغییر لنز شامل موارد زیر میشود:
- لنزهای مخصوص قابل نصب روی این دوربین هستند که باعث میشود محدوده پوشش گستردهای داشته باشد
- در دید بودن بالا که باعث میشود نقش بازدارنده داشته باشند
- امکان استفاده از پوششهای ضد آب برای مصارف بیرونی
موارد استفاده ایدهآل
دوربین مداربسته PTZ
- زوم اپتیکال آنها امکان بزرگنمایی دقیق را ارائه میدهد
- قابلیت پن تیلت امکان پوشش ۳۶۰ درجه تمام محیط را فراهم میکند
- کیفیت تصویر آنها اغلب بالا است برای همین امکان تشخیص چهره در آنها وجود دارد
- به تیم امنیتی امکان نظارت کامل بر محیط و اقدام در موقعیتهای زنده را میدهد
موارد استفاده ایدهآل
دوربین مداربسته شب/ روز
- ضبط تصاویر شفاف نور کم
- معمولا هم به شکل رنگی و هم سیاه و سفید کار میکنند
- میتوانند با وجود غبار، نور آفتاب مستقیم، و انعکاس نور به فعالیت خود ادامه دهند
موارد استفاده ایدهآل
دوربین مداربسته دید در شب
- تکنولوژی مادون قرمز امکان ضبط تصاویر در تاریکی محض را میسر میکند
- میتوانند با وجود مه، غبار، و یا دود تصاویر با کیفیت بگیرند
- روزها تصاویر رنگی و شبها تصاویر سیاه و سفید میگیرند